(H)erkenning

Afgelopen week werd ik geconfronteerd met verhalen van anderen die op bepaalde punten overeenkomsten vertonen met mijn verhaal. En alhoewel ik zelf niet geloof in toeval, ben ik ervan overtuigd dat mijn psycholoog nu zou zeggen dat ik de verhalen opzoek, of er op z’n minst meer aandacht voor heb dan anderen. Ik zie dat anders, dergelijke verhalen komen op je pad en je doet er wat mee of niet.

Zo stuitte ik enkele dagen geleden op een boek dat op 15 januari verschijnt; Hart Gezocht. Hierin beschrijft Pieter van de Rest over het 10 jaar lang wachten op een donorhart en wat dat doet met hemzelf en zijn gezin. Ik heb fragmenten uit het boek gelezen en hem telefonisch gesproken. Op zich viel ik al van mijn stoel bij de constatering dat een dergelijke wachttijd, een 10 jaar durende kwelling voor mens en gezin, in een land waarin de rechten van de mens zo belangrijk worden geacht, mogelijk is. Maar wat me ook heeft geraakt is het gegeven dat ook hij zijn leven overhoop heeft zien liggen, zijn ‘vrienden’ heeft leren kennen, angst heeft gekend en hoop heeft moeten vasthouden. Hoop dat het weer goed komt, voordat nog meer schade wordt aangericht.

Een ervaring van hele andere orde, maar met soortgelijke gevolgen is die van Tim Overdiek. Hij verloor nu ruim een jaar geleden zijn vrouw Jennifer nadat ze werd aangereden door een motoragent. Hij schreef het boek Tranen van Liefde en was gisteravond te gast bij Pauw & Witteman.
In dit gesprek kwam ook de reactie en de goed bedoelde hulp uit de omgeving aan de orde. Wat in dit verhaal een belangrijke rol speelt is vergiffenis. Er is een dader alhoewel er uiteraard geen opzet in het spel is. Voor mij een herkenbaar punt, zonder gelijkenis te willen maken met de ernst van mijn ervaring. Tenslotte ben ik nog op aarde.

De confrontatie met verhalen als deze maken bij mij veel emoties los. Ik mag dan misschien alle gebeurtenissen niet meer in de juiste chronologische volgorde kunnen zetten zonder mijn agenda te raadplegen, maar de emoties die erbij komen kijken vergeet je niet. Angst, afwisselend verliezen en herpakken van hoop, teleurstellingen en overwinningen, onbegrip en eenzaamheid, afbrokkelende strijdlust en een mix van woede en dankbaarheid.
Woede jegens de veroorzakers van het kwaad, dankbaarheid als gevolg van de positieve wendingen in m’n leven.

Die positieve wendingen, met name op gebied van werk, geven me de energie en kracht om te ‘dealen’ met open eindjes die nu nog spelen. Neemt niet weg dat ik nog regelmatig bezig ben met ‘het een plek geven’ van herinneringen en emoties. Voor een deel gaat dat simpelweg om acceptatie, maar ik merk dat acceptatie wel een stuk makkelijker wordt bij het vinden van herkenning. Herkenning in de verhalen van anderen. Ik ben geen psycholoog, maar het vinden van herkenning helpt me tweeledig; je voelt je gesteund op punten die bij anderen ook hebben gespeeld. Dat wil zeggen dat je niet aan jezelf hoeft te gaan twijfelen want bij anderen loopt het net zo. Het andere aspect heeft te maken met begrip; het feit dat je haarfijn aanvoelt waar de ander mee heeft geworsteld kun je beschouwen als vice versa. Je kunt er vanuit gaan dat de ander ook jouw verhaal en emoties begrijpt. Dat biedt een geruststellend gevoel, een gevoel van erkenning.